همه چیز درباره سندروم تورت
دکترمتین در این باره میگوید: سندروم تورت یا (TS) یک اختلال عصبی است که اغلب در سنین 2 تا 21 سالگی شروع میشود و تا پایان عمر ادامه مییابد.
وی ادامه داد: این سندروم مرگبار نیست و افراد مبتلا به آن میتوانند انتظار داشته باشند که طول عمر طبیعی داشته باشند. این اختلال در اثر آسیب هسته دمدار ایجاد میشود. هسته دمدار ساختاری در عقدههای قاعدهای در مغز است.
این روانشناس علائم سندروم تورت را اینگونه تشریح کرد: سندروم تورت با حرکات ماهیچهای سریع، تکراری و غیرارادی و صداهایی به نام «تیک» مشخص میشود و اغلب شامل مشکلات رفتاری است. اصطلاح «غیر ارادی» که برای توصیف تیکها استفاده میشود، منبع سردرگمی است زیرا شناخته شده است که اکثر افراد مبتلا به این بیماری روی علائم خود کنترل دارند. چیزی که اغلب تشخیص داده نمیشود این است که کنترلی که میتوان از چند ثانیه تا چند ساعت در یک زمان اعمال کرد، فقط طغیان شدیدتر علائم را به تاخیر میاندازد.وی افزود: تیکها در مبتلایان به سندروم تورت به عنوان افزایش تنش تجربه میشوند، مقاومت ناپذیر هستند و در نهایت باید انجام شوند. معمولاً تیکها در نتیجه تنش یا استرس افزایش مییابند و با آرامش یا تمرکز روی یک کار جذب کننده، کاهش مییابند. علائم سندروم تورت مدتها است که به اشتباه به عنوان نشانهای از ناهنجاری رفتاری یا «عادات عصبی» تعبیر میشود که اینطور نیست.دکترمتین ابراز کرد: دو دسته از تیکهای سندروم تورت عبارتند از آن عبارتند از تیکهای ساده و پیچیده. تیکهای ساده مانند چشمک زدن، تکان دادن سر، بالا انداختن شانه ها، اخم کردن صورت، تکان دادن بینی و صاف کردن گلو، صداهای پارس کردن، جیغ، غرغر کردن، بلعیدن، استشمام کردن، صدای کلیک کردن زبان این روانشناس اضافه کرد: تنوع و پیچیدگی تیکها یا علائم تیک مانندی که در سندروم تورت دیده میشود بسیار زیاد است. تیکهای پیچیده مانند حرکتی و آوازی به طور مثال پریدن، دست زدن به افراد و اشیاء دیگر، چرخیدن به اطراف، حرکات مکرر تنه یا اندام و نیز بیان کلمات یا عبارات، کوپرولالیا (ابراز غیر ارادی کلمات نامناسب یا زشت)، اکوآلیا (تکرار یک صدا، کلمه یا عبارتی که به تازگی شنیده شده) یا پالیلالیا (تکرار کلمات خود). وی اظهار کرد: افراد مبتلا به سندروم تورت به ندرت همه این علائم را دارند. اکثر افراد برخی یا بسیاری از علائم را در مدت زمان طولانی و درجات مختلف نشان میدهند که شامل خفیف، متوسط یا شدید است.دکترمتین مطرح کرد: در موارد خفیف ابتلا به سندروم تورت، فرد ممکن است فقط چند تیک یا انقباض داشته باشد که ممکن است به نواحی صورت، چشم و شانه محدود شود اما در موارد شدیدتر ممکن است چندین ناحیه از بدن تحت تاثیر قرار گیرد.
> علائم سندروم تورت معمولاً در دورههای 3 تا 4 ماهه کاهش مییابد
این روانشناس متذکر شد: علائم سندروم تورت در برخی موارد روز به روز کاهش مییابد اما معمولاً در دورههای 3 تا 4 ماهه کاهش مییابد. الگوی کاهش گاهی اوقات میتواند برای افراد مبتلا به این بیماری که ممکن است درک تشدید یا کاهش ناگهانی علائم برایشان دشوار باشد ترسناک باشد.وی بیان کرد: علاوه بر تیک، مشکلات دیگری نیز ممکن است در افراد مبتلا به سندروم تورت بروز کند که شامل اختلال وسواس جبری، اختلال کمبود توجه و یا بیش فعالی و غیره باشد.دکترمتین ادامه داد: مشکلات رفتاری در مبتلایان به این سندروم ممکن است شامل رفتارهای اجباری و تکراری، مشکلات توجه، مشکلات خواب، افسردگی، عزت نفس ضعیف، عملکرد ضعیف مدرسه، انزوای اجتماعی، مدرسه و فوبیای اجتماعی باشد اما برخی از مشکلات رایج مشاهده شده عبارتند از رفتار مخالفت، سرکشی، رفتارهای تهاجمی و عدم همکاری.
این روانشناس عنوان کرد: درمان سندروم تورت بدین صورت است که تیکهای خفیف که بر فعالیتهای روزمره تاثیر نمیگذارند ممکن است نیازی به درمان نداشته باشند. با این حال، تیکهای شدید میتواند عملکرد را در محل کار، مدرسه یا در موقعیتهای اجتماعی دشوار کند. برخی از تیکها حتی منجر به آسیب به خود میشوند. در این موارد، دارو درمانی یا رفتار درمانی ممکن است کمککننده باشد.وی در پاسخ به این پرسش که " چگونه دارو میتواند به سندروم تورت کمک کند"، گفت: ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی شما ممکن است داروهای اعصاب را برای سندروم تورت توصیه کند. نورولپتیکها داروهایی هستند که فعالیت دوپامین را در مغز محدود میکنند. دوپامین یک ماده شیمیایی است که میتواند تیکها را افزایش دهد. سایر داروها میتوانند به مدیریت شرایطی که با سندروم تورت رخ میدهد، مانند ADHD یا OCD کمک کنند.دکترمتین مطرح کرد: رفتار درمانی نیزمی تواند به درمان سندروم تورت کمک کند.تیکهای مرتبط با سندروم تورت غیرارادی هستند، بنابراین چیزی نیستند که بتوانید کنترل کنید. اما درمانهای جدید به افراد کمک میکند تا تیکها را مدیریت کنند و اثرات منفی آن را کاهش دهند.این روانشناس گفت: مداخله رفتاری جامع برای تیکها به افراد کمک میکند تا مشکلات کمتری را احساس کنند زیراهیجان یا اضطراب باعث بدتر شدن تیک میشود. آرام ماندن و اجتناب از موقعیتهای استرس زا ممکن است دفعات تیکها را کاهش دهد.
>علت اصلی ابتلا به سندروم تورت دقیقا مشخص نیست
درادامه نیز دکتر مرادی در این باره خاطرنشان کرد: سندروم تورِت یک عارضه عصبی است که به وسیله ترکیبی از حرکات و صداهایِ ناخواسته که به آنها تیک میگویند، توصیف میشود. این گونه حرکات تحت کنترل فرد نیست.
وی ادامه داد: حرکات کلیشهای پریدن یا رقصیدن، بیشفعالی و اختلالات یادگیری علایم شاخص این سندروم محسوب میشوند. شروع این اختلال قبل از 16 سالگی و معمولاً در 5 سالگی است.این فوق تخصص درد عنوان کرد: تیکها اغلب خطری برای سلامتِ عمومیِ فرد محسوب نمیشوند، هر چند تیکهای حرکتی مانند تکان دادن سَر میتواند دردناک باشد.با این وجود، کودکان و بزرگسالانی که دچار سندروم تورت هستند، ممکن است مشکلاتی مانند دوری از جامعه، خجالت و کمبود اعتماد به نفس را تجربه کنند.وی اظهار کرد: به طور کلی دو نوع تیک وجود دارند که عبارتند از حرکتی و صوتی.تیکهای حرکتی مربوط حرکات بدن هستند شامل چشمک زدن، بالا انداختن شانه ها، یا تکان دادن دست و تیکهای صوتی صداهایی هستند که فرد با دهان خود تولید میکند. از جمله تیکهای صوتی میتوان به زمزمه کردن، صاف کردن گلو، یا داد زدن یک کلمه یا عبارت اشاره کرد.دکتر مرادی افزود: تیکها میتوانند ساده یا پیچیده نیز باشند.تیکهای ساده فقط چند قسمت از بدن را درگیر میکند ولی تیکهای پیچیده معمولاً چندین قسمت مختلف بدن را درگیر میکنند و میتوانند دارای الگو باشند. این فوق تخصص درد اذعان داشت: علت اصلی ابتلا به سندروم تورت تاکنون دقیقا مشخص نیست. این سندروم اختلال پیچیدهای است که ممکن است ترکیبی از ژنتیک و عوامل محیطی باشد.مواد شیمیایی مغز که پالسهای عصبی را منتقل میکنند (انتقالدهندههای عصبی)، مانند دوپامین و سروتونین، ممکن است در ایجاد این سندروم نقش داشته باشند.وی مطرح کرد: از عوامل خطر ابتلا به سندروم تورت باید به موارد مختلفی اشاره کرد که عبارتند از این که اگر کسی از اعضای خانواده به سندروم تورت یا اختلالهای دیگر تیک مبتلا بوده باشد، خطر ابتلا به سندروم تورت افزایش مییابد و مردها 3 تا 4 برابر بیشتر از زنان احتمال دارد که به سندروم تورت مبتلا شوند.
دکتر مرادی ابراز کرد: مهمترین نشانه اختلال سندروم تورت، تیک است. برخی از این تیکها خیلی خفیف بوده و جلب توجه نمیکنند. برخی دیگر بیشتر رخ میدهند و مشخص ترند. اضطراب، هیجان، بیماری یا خستگی این تیکها را بدتر میکنند. هر چه این تیکها شدیدتر باشند، آزاردهندهتر خواهند بود و زندگی اجتماعی و کاری فرد را نیز تحت تاثیر قرار میدهند.این فوق تخصص درد در پاسخ به این پرسش که " دوره و روند سندروم تورت چگونه چیست "، گفت: تیکها پس از ایجاد شدن در طول زمان با نوع، فرکانس، مکان و شدت متفاوت ظاهر میشوند. اولین علائم معمولا در ناحیه سر و گردن رخ میدهد و ممکن است به عضلات تنه و اندام برسد. تیکهای حرکتی به طور کلی قبل از تیکهای صوتی پیش میآیند و تیکهای ساده اغلب قبل از تیکهای پیچیده هستند.وی ادامه داد: اکثر بیماران مبتلا به این سندروم قبل از سالهای اواسط نوجوانی با اوج شدت تیک و در مراحل پایانی سالهای نوجوانی بهبود مییابند. تقریبا 10 تا 15 درصد از کسانی که تحت تاثیر بیماری قرار دارند، دورهای پیشرونده یا غیر فعال دارند که تا بزرگسالی به طول میانجامد.دکتر مرادی در پاسخ به این پرسش که "سندروم تورت چه تاثیری بر زندگی دارد"، اظهار کرد: سندروم تورت میتواند به ویژه برای کودکی که تازه مدرسه را شروع کرده بسیارناراحتکننده باشد.علاوه بر تیکها دشواری تمرکز حواس، بیش فعالی و دیسلکسی(خوانش پریشی) در این کودکان پدیدههایی معمولی است.این بیماری میتواند به شدت متغیر باشد و از دورههای سخت تیکها تا دورههایی که نشانهای از آن دیده نمیشود، تغییر یابد. استرس نیز معمولا باعث تحریک علایم این بیماری میشود.وی افزود: در بسیاری از مبتلایان به این سندروم، نشانههای بیماری در بزرگسالی از بین میرود. اگر چنین هم نباشد، بسیاری میتوانند بطوری بر تیکهای خود مسلط شوند که اطرافیان متوجه آنها نشوند و سپس در خانه این علایم بروز میکند.بسیاری میتوانند به رغم داشتن این بیماری زندگی اجتماعی خوبی داشته باشند. تفاهم پیرامون آن اهمیت بسیاری در این زمینه دارد.این فوق تخصص درد اظهارکرد: معمولا در کسانی که مبتلا به سندروم تورت هستند، انگیزشهای آنی ایجاد میشود و آنها از وسواس، اضطراب یا افسردگی رنج میبرند. این بیماری بر هوش یا استعدادهای اشخاص تاثیری نمیگذارد.
وی توضیح داد: بسیاری از افراد مبتلا به سندروم تورت مشکلات رفتاری عصبی اضافهای را تجربه میکنند که اغلب باعث آسیب (حتی بیشتر از تیکهای خودشان) میشوند.این موارد شامل عدم توجه،بیش فعالی و تکانشی بودن،مشکلات خواندن، نوشتن و ریاضی،علائم وسواسی-اجباری است.برای مثال، نگرانی در مورد خاک و میکروبها ممکن است با شستشوی تکراری دست همراه باشد و نگرانیهایی در مورد اتفاقات بد ممکن است با رفتارهای روحی مانند شمارش، تکرار، مرتبسازی و چیدن وسایل باشد.
دکترمرادی ادامه داد: افراد مبتلا به سندروم تورت همچنین مشکلات مربوط به افسردگی یا اختلالات اضطرابی و همچنین مشکلات دیگر زندگی را گزارش کردهاند که ممکن است یا به طور مستقیم با سندروم تورت ارتباط داشته و یا نداشته باشد.علاوه بر این، اگرچه بسیاری از افراد مبتلا به سندروم تورت در کاهش قابل توجهی در تیکهای حرکتی و صوتی در اواخر نوجوانی و اوایل جوانی نشان میدهند، ولی ممکن است اختلالات مرتبط با مشکلات عصبی را هنوز حفظ کنند.
این فوق تخصص درد متذکر شد: با توجه به طیف وسیعی از عوارض بالقوه، افرادی که سندروم را دارند، با دریافت مراقبتهای پزشکی که برنامه درمان جامعی را ارائه میدهند، بهبود زیادی خواهند داشت.وی توضیح داد که معمولا افراد مبتلا به بیماری سندروم تورت زندگی سالم و فعالی دارند اما به طور کلی عوارضی که همراه با این بیماری ایجاد میشود عبارتند از اختلال بیش فعالی یا کمبود توجه،اختلال وسواس اجباری (OCD)،اختلال طیف اوتیسم، ناتوانی یادگیری،اختلالات خواب،اختلالات اضطرابی،افسردگی و ایجاد خشم.دکتر مرادی در پاسخ به این پرسش که " آیا سندروم تورت ارثی است "، گفت: شواهد حاصل از مطالعات دوقلوها و خانواده نشان میدهد که سندروم تورت یک اختلال ارثی است.اگرچه مطالعات اولیه خانوادگی حاکی از یک وراثت اتوزومی غالب است (یک اختلال غالب اتوزومال یکی از مواردی است که در آن فقط یک نسخه از ژن معیوب، که از یکی از والدین به ارث رسیده است، برای ایجاد این اختلال کافی است)، اما مطالعات اخیر نشان میدهد که الگوی وراثتی، بسیار پیچیدهتر است.این فوق تخصص درد اظهار کرد: جنسیت فرد نیز در بیان ژن سندروم تورت نقش مهمی دارد. مردان، احتمالا خطر بیشتری برای ابتلا به اختلال تیک دارند. درحالیکه، زنان در معرض خطر بیشتر برای علائم وسواس اجباری هستند.مشاوره ژنتیکی افراد مبتلا به این سندروم باید یک بررسی کامل از کلیه شرایط بالقوه ارثی در خانواده داشته باشد.وی تشریح کرد: پزشک متخصص در ابتدا پس از تایید اینکه بیمار تا به حال هر دو نوع تیک حرکتی و صوتی را برای حداقل یک سال داشته است، سندروم تورت را تشخیص میدهد.برای بیمار، تشخیص قطعی سندروم تورت فقط زمانی است که علائم در برخی موارد وجود داشته باشد. البته وجود سایر شرایط عصبی نیز میتواند به پزشک معالج در تشخیص این بیماری کمک کند.دکتر مرادی اضافه کرد: در تشخیص این بیماری هیچ آزمایش خون یا آزمایشات تصویربرداری مورد نیاز نیست. در موارد نادر که سندروم تورت با اختلالات دیگری همراه میباشد مطالعات خاصی انجام میگیرد که این مطالعات عبارتند از تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (ام آر آی)، توموگرافی کامپیوتری ( سی تی اسکن )، مطالعات الکتروانسفالوگرام یا همان نوار مغز (EEG) و در برخی موارد برخی آزمایشهای خون.این فوق تخصص درد میگوید که درمان تیکهای حرکتی و صوتی در مبتلایان به بیماری سندروم تورت بستگی به میزان تاثیر تیک بر فرد و اثرات روحی و اجتماعی آن بر بیمار دارد اما به طور قطعی درمان خاصی برای سندرم تورت موجود نیست. با این حال اگر تیک باعث آزار فرد یا اختلال در فعالیتهای او نشود، ممکن است تنها نیاز به حمایت خوب، آموزش و اطمینان بخشی داشته باشد.وی متذکر شد: در برخی موارد فرد مبتلا به سندروم تورت باید در مورد درمان تیک مورد نظر با پزشک خود مشورت نماید که عبارتند از ایجاد ناراحتیهای شدید و قابل توجه برای فرد، مختل شدن زندگی روزمره و فعالیتهای کودک در مدرسه و بروز انزوای اجتماعی و افسردگی.دکتر مرادی اظهار کرد: روشهای درمانی مختلفی معمولا برای فرد مبتلا به سندروم تورت انجام میگیرد که شامل آموزش خانواده (آموزش نحوه برخورد با فرد مبتلا )، دارو درمانی (داروهای مسدودکننده دوپامین اولین خط درمان اختلالات تیک هستند)، رفتار درمانی (آموزش وارونهسازی عادت) و درمان با جراحی اعصاب است.این فوق تخصص درد اذعان کرد: اغلب سختترین قسمت زندگی با مبتلایان به سندروم تورت این است که با خجالت و ناامیدی در مواجهه با تیکهایی که نمیتوانید آنها را کنترل کنید، مقابله کنید.وی ادامه داد: در حالی که از پزشک خود برای درمان کمک میگیرید، میتوانید چند عمل دیگر را برای داشتن احساس بهتر انجام دهید که شامل دریافت پشتیبانی، فعال ماندن، ریلکس کردن و به خود آموزش دادن است.
دکتر مرادی توضیح داد: در صورت ابتلا به این سندروم خانواده، دوستان، تیم مراقبتهای بهداشتی یا گروههای حمایتکننده میتواند به شما در حل مشکلات تورت کمک کند و ورزش کنید نقاشی بکشید و یا برای انجام کارها داوطلب شوید.این فعالیتها علایم را در ذهن شما از بین میبرد.ریلکس کنید: یک کتاب بخوانید، به موسیقی گوش دهید و میتوانید از فعالیتهای کم اهمیت لذت ببرید تا با استرسهایی که میتواند منجر به تیک شود، مقابله کنید و در مورد وضعیت خود همه چیز را بیاموزید تا بدانید که در زمانی که علائم رخ میدهند چه کاری باید انجام دهید.
این فوق تخصص درد عنوان کرد: درمان رفتاری برای مبتلایان به سندروم تورت معمولا توسط یک روانشناس یا یک متخصص آموزش دیده ارائه میشود. دو نوع درمان رفتاری وجود دارد که تیک را کاهش میدهد که عبارتنداز تمرین برگرداندن عادت و در معرض قرار گرفتن (ERP).وی ادامه داد: رویکرد تمرین برگرداندن عادت شامل کار کردن روی احساسات پیش آگهی تیک است. مرحله بعدی یافتن راهی جایگزین برای از بین بردن تیک است. روش در معرض قرار گرفتن (ERP) نیز شما را ترغیب میکند تا تیک خود را کنترل کنید. تکنیکهای مورد استفاده شامل تحمل احساس پیش آگهی بدون انجام تیک تا زمانی که خواسته درونی شما از بین برود.دکتر مرادی گفت: برای درمان سندروم تورت هیچ دارویی وجود ندارد آن را بهطور کامل درمان نماید. با اینحال، ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی شما ممکن است یک یا چند داروی را برای کمک به مدیریت علائم فرد تجویز کند مانند هالوپریدول (هالدول)، آریپیپرازول (ابیلیفای)، ریسپریدون (ریسپردال) و یا سایر داروهای اعصاب که میتوانند به مسدود کردن یا تضعیف گیرندههای دوپامین در مغز و مدیریت تیک کمک کنند.این فوق تخصص درد ابراز داشت: یکی دیگر از انواع درمان سندروم تورت، تحریک عمیق مغز است که برای افراد مبتلا به تیک شدید در دسترس است. برای افراد مبتلا به سندرم تورت، اثربخشی این نوع درمان هنوز در دست بررسی است.
وی اضافه کرد: در این روش ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی شما ممکن است دستگاهی را که با باتری کار میکند در مغز شما کاشت نماید تا قسمتهایی را که حرکت را کنترل میکنند، تحریک نماید.از طرف دیگر، آنها ممکن است سیمهای الکتریکی را در مغز شما کاشت کنند تا محرکهای الکتریکی را به آن نواحی ارسال کنند.دکتر مرادی در پایان گفت که روش تحریک عمیق مغز برای افرادی که دارای تیکهایی هستند که درمان آن بسیار دشوار است، مفید واقع میشود لذا شما باید با ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی خود صحبت کنید تا در مورد خطرات و مزایای بالقوه آن برای شما و اینکه آیا این درمان برای نیازهای مراقبتهای بهداشتی شما مفید است یا خیر صحبت کنید.
منبع : آفتاب
برچسب: ،